Processen worden uitgevoerd om producten en dienst aan klanten te leveren. Als er veel verspilling aanwezig is in een proces dan heeft dat gevolgen. Producten en diensten worden onnodig duur. Het kan er ook toe leiden dat klanten onnodig lang moeten wachten. Verspillingen hebben voor een klant geen waarde. Eliminatie van verspillingen is dus belangrijk.
Lean is er op gericht om waarde toe te voegen. Waarde toevoegen kan ook door verspillingen weg te nemen.
Wat is eliminatie van verspillingen?
We kennen verschillende soorten verspillingen, namelijk:
- Muda
- Mura
- Muri
Muda
Muda is de meest bekende vorm en uit zich in 8 vormen van verspilling. Zo zorgen correcties of defecten voor herstel van gemaakte fouten. Fouten komen overal voor maar kunnen wel grote gevolgen hebben. Dit kost tijd en geld. Dat maakt het product weer onnodig duur. Of zorgt dat een klant te lang moet wachten.
Wachten is dan ook gelijk de tweede vorm van verspilling binnen Muda. Dit kan een klant zijn die op zijn product wacht. Maar ook een proces waarbij afdeling A iets doet, daarna afdeling B, gevolgd door afdeling C, waarna A het mag afmaken.
De derde vorm binnen Muda is overbewerking. Je doet dan meer dan de klant. Dit kan geen probleem lijken, maar zorgt wel dat het product duurder wordt. Als voorbeeld een restaurant. Als je voor een normaal menu op een normaal bord met normaal bestek een bedrag van 15 euro betaald, dan zou datzelfde menu op een gouden bord met gouden bestek ineens 50 euro kosten. Het is maar de vraag of je klant het normale menu dat op deze wijze geserveerd wordt de moeite waard vindt. Overbewerking is echter ook het dubbel uitvoeren van processtappen. Je weet dan niet van elkaar wat je aan het doen bent.
Overproductie is de vierde vorm van verspilling binnen Muda. Te vroeg of teveel produceren heeft invloed op de prijs, dus op de klantwaarde. Stel je hebt een vergadering maar je weet niet met hoeveel mensen. Je schenkt alvast 30 kopjes koffie in. Komen er wel 30 personen? Drinken ze wel allemaal koffie? Vervolgens kun je de koffie weggooien. Zonde.
Als goederen of mensen verplaatst moeten worden dan is dat een vorm van transport. Transport brengt met zich mee dat de klant moet wachten of een beschadigd product ontvangt. Vanuit Lean is het belangrijk om dicht bij de klant te zijn.
Beweging is een volgende vorm van verspilling. Elke hand- voet en/of oogbeweging kan een vorm van verspilling zijn, bijvoorbeeld het zoeken naar een bestand op de computer. Zet veelgebruikte bestanden op het bureaublad en maak een favorietenlijst van websites die je voor je werk nodig hebt. Dat beperkt extra bewegingshandelingen. Een mooi hulpmiddel om deze vorm in kaart te brengen is het spaghettidiagram.
Voorraad is dood kapitaal. Dood kapitaal is een verspilling. Er is geld gestoken in de productie maar de goederen zijn er nog. Daarnaast neemt het ruimte in beslag. Productiefouten worden mogelijk veel te laat ontdekt. Tot slot loop je het risico op veroudering. En uiteindelijk wordt het doorberekend in de prijs. Het is maar de vraag of een klant hiervoor extra wil betalen.
Talent is misschien nog wel de grootste vorm van verspilling. Vooral het niet benutten van talent. Betrek medewerkers bij verbeteringen, laat ze zelf met ideeën komen en zet hen in op de gebieden waar ze goed in zijn en wat ze leuk vinden.
Mura
Mura is procesvariatie. In een productielijn moeten producten bijvoorbeeld tijdens het assemblageproces langs meerdere werkplekken gaan. Wanneer de capaciteit van het ene plek groter is dan die van de andere plekken, stijgen de verspillingen in de vorm van overproductie (voorraad!) en wachttijden.
Muri
Muri staat voor overbelasting. Dat geldt voor mens en machine. Overbelasting van medewerkers ontstaat door het stellen van onredelijke eisen. Zoals structureel overwerk of het veel tijd besteden aan het zoeken van de juiste materialen om de taak te kunnen uitvoeren. Ten aanzien van machines is onderhoud belangrijk. Heb je en continue productie dan kun je geen onderhoud uitvoeren en zal de machine uiteindelijk de geest geven.
Eliminatie van verspillingen
Zoals uitgelegd zijn er verschillende vormen van verspillingen binnen Lean. Al deze verspillingen zorgen voor een lagere klantwaarde en het is dus belangrijk om hier iets aan te doen. Ten aanzien van Muda, Mura en Muri zal ik in een volgende blog verder ingaan op een plan van aanpak. Ook laat ik zien hoe je op zoek kunt gaan naar een kernoorzaak van een probleem (wat ik overigens liever een uitdaging noem).